Hoe zit het nu met zonnepanelen? 9 vragen beantwoord

Laatste update: 4 februari 2023

Wie vóór 2021 zonnepanelen plaatste kon nog 15 jaar genieten van de terugdraaiende teller. Dat had de regering beslist. Maar begin 2020 vernietigde het Grondwettelijk Hof deze beslissing.

Wat betekent dat voor je zonnepanelen? Zijn ze nog rendabel? Is een thuisbatterij een oplossing? En welke premies zijn er dit jaar? In dit artikel beantwoorden we de 9 meest gestelde vragen.

1. Wat is er nu juist gebeurd?

Sinds 2021 is er een nieuw systeem voor mensen met zonnepanelen. De terugdraaiende teller valt namelijk weg.

Omdat dit minder voordelig is had de overheid een overgangsmaatregel bedacht voor iedereen die vóór 2021 zonnepanelen legde. Deze mensen zouden nog 15 jaar kunnen blijven genieten van het oude systeem met de terugdraaiende teller. Maar het Grondwettelijk Hof heeft deze beslissing vernietigd. Iedereen met zonnepanelen zal dus in het nieuwe systeem van de digitale meter terechtkomen.

Krijg gratis advies & vrijblijvende offertes

2. Hoe werkt het systeem van de digitale meter voor mijn zonnepanelen?

Volgens het oude systeem werd de opgewekte stroom die niet meteen verbruikt werd, teruggeleverd aan het net waardoor de elektriciteitsmeter terugdraaide. Energiekosten, nettarieven en taksen werden enkel berekend op het verschil tussen de afgenomen en opgewekte stroom, en niet op de totale hoeveelheid stroom die ze op het net lieten circuleren. En aan het gebruik van het net zijn nu eenmaal kosten verbonden.

Mensen zonder zonnepanelen betalen wél energiekosten, nettarieven en taksen op hun volledige afname. Omdat dit oneerlijk was, werd voor gezinnen met zonnepanelen het prosumententarief ingevoerd.

Met de nieuwe digitale meter komt er een einde aan de terugdraaiende teller en het prosumententarief. De digitale meter registreert apart hoeveel elektriciteit je opwerkt en hoeveel je van het net afneemt. Zo kan exact bepaald worden hoeveel elektriciteit zonnepaneleneigenaars van het net halen. Ze zullen ze dan de gewone nettarieven betalen op hun reële gebruik van het net, zoals iedereen. Je kan het net dus niet langer als een soort virtuele batterij gebruiken.

3. Zullen mensen met zonnepanelen geld verliezen?

Zelfs in het nieuwe systeem zal je met zonnepanelen geen verlies maken. Maar omdat zonnepanelen je nu minder zullen opleveren, zal het wel langer duren vooraleer je ze terugverdient.

De terugverdientijd van je zonnepannelen hangt af van 2 factoren:

• 1. Kost van de zonnepanelen: De kosten van installatie min de premies en financiële voordelen.
• 2. Jaarlijkse besparing: dit is afhankelijk van de opbrengst van je zonnepanelen, de elektriciteitsprijs en hoeveel stroom je zelf verbruikt.

De gemiddelde terugverdienprijs ligt tussen de 8 en 15 jaar. De jaren daarna haal je er echt pure winst uit. Als je ermee rekening houdt dat je installatie 25 tot 30 jaar meegaat, kan je het zeker overwegen.

Dankzij de premies die je krijgt voor het leggen van zonnepanelen, wordt het verlies aan rendement van het nieuwe systeem deels gecompenseerd. Er zijn verschillende premies die je kan aanvragen

Toch zullen niet alle Vlamingen met zonnepanelen benadeeld zijn, want het prosumententarief valt weg. Voor gezinnen die een groot deel van hun opgewekte stroom meteen verbruiken is het nieuwe systeem zonder dit tarief zelfs goedkoper. Het gaat om ongeveer 50% van de zonnepaneeleigenaars.

4. Welke (compensatie)premie kan ik krijgen?

Er zijn 3 verschillende premies die je kan aanvragen in 2023.

Premie netbeheerder

Via de netbeheerder Fluvius kan je een eenmalige premie aanvragen bij de plaatsing van zonnepanelen. Dit premiebedrag is afhankelijk van het vermogen van je installatie zonnepanelen.

Mijn VerbouwLening

Ben je een particuliere bewoner van laagste of middelste inkomenscategorie? Dan kan je de zonnepanelen financieren met de Mijn VerbouwLening. Een goedkope lening vanaf min. 1.250 euro tot maximaal 60.000 euro. De afbetaal termijn is maximaal 25 jaar.

Verlaagd btw-tarief

Is jouw woning ouder dan 10 jaar? Onder bepaalde voorwaarden kan je aanspraak maken om een verlaagd btw-tarief van 6% in de plaats van 21%. Let wel op: sinds 1 april 2022kan je ook voor jonge woningen (< 2 jaar) genieten van de maatregel. Daarbovenop komt dat de maatregel maar een looptijd heeft van 2 jaar en eindigt op 31 december 2023.

5. Vanaf wanneer verdwijnt de terugdraaiende teller en krijg ik een digitale meter?

Zonnepaneeleigenaars zijn niet langer de prioritaire doelgroep in de uitrol van de digitale meters. Zij kunnen tot 2025 uitstel vragen en kunnen voorlopig nog blijven genieten van de terugdraaiende teller. Dit geldt niet voor nieuwe zonnepaneeleigenaars of zonnepaneeleigenaars die al 15 jaar een terugdraaiende meter hebben.

Gezinnen zonder zonnepanelen zijn nu dus eerst aan de beurt. Voor hen is de digitale meter alleen maar voordelig.

Voor de zonnepaneeleigenaars die al een digitale meter hebben, treedt het nieuwe systeem in werking zodra het arrest van het Grondwettelijk Hof in het Staatsblad verschijnt.

6. Wat met de stroom die ik teveel produceer?

Terugleververgoeding zonnepanelen

De stroom die je teruglevert aan het net zal vergoed worden, maar tegen een lager tarief dan voor de stroom die je afneemt. Naast een contract om elektriciteit aan te kopen, zal je hiervoor ook een terugleveringscontract met je energieleverancier moeten sluiten. Anders zal je teveel aan elektriciteit verloren gaan en krijg je niets. Deze terugleververgoeding is mogelijk voor alle eigenaars van zonnepanelen.

Voor de terugleveringscontracten zullen zonnpaneeleigenaars standaard niets moeten doen. Fluvius zorgt ervoor dat er automatisch een terugleveringscontract wordt toegevoegd aan je bestaande energiecontract, dus bij dezelfde energieleverancier. Deze terugleveringscontracten zijn ingegaan op 1 maart 2021.

Er wordt verwacht dat steeds meer energieleveranciers snel met allerlei formules zullen komen voor terugleveringscontracten. Op termijn zal het dus interessant zijn om te vergelijken. Dat kan je makkelijk doen in de V-test, de prijsvergelijker van de Vreg.

Stroom zonnepanelen schenken of verkopen

Vanaf juli 2022 kan je de stroom die je teveel produceert schenken of verkopen aan vrienden, familie of buren. Wie deze stroom afneemt hoeft dit enkel aan Fluvius te melden. Fluvius zorgt er dan voor dat de elektriciteitsfactuur automatisch aangepast wordt.

Appartementsbewoners kunnen energie zonnepanelen delen

En vanaf januari 2022 kunnen appartementsbewoners de opbrengst van zonnepanelen op het dak delen. Samen investeren in zonnepanelen op het dak van een appartementsgebouw wordt dus interessant.

Bekijk ook alles over de renovatiepremie: voorwaarden, bedrag en aanvraag procedure!

7. Hoe behaal ik nog zoveel mogelijk rendement?

Je behaalt het hoogste rendement door elektriciteit te verbruiken op het moment dat je ze opwekt. Ben je overdag niet thuis? Dan kan je met energiemanagementsoftware bijvoorbeeld instellen dat je toestellen zoals de wasmachine, vaatwasser en droogkast automatisch geactiveerd worden wanneer je zonnepanelen voldoende opwekken. Met de tijdschakelaar van je elektrische boiler kan je het water overdag verwarmen.

8. Is een thuisbatterij een goed idee?

Met een thuisbatterij kan je de elektriciteit die je opwekt maar niet verbruikt, opslaan. Dit was lang niet rendabel, maar nu wordt het wel interessanter.

Vanaf 2022 worden de netkosten berekend volgens een nieuw capaciteitstarief dat bepaald wordt door de pieken in je verbruik. Deze pieken zijn meestal ‘s avonds, wat niet samenvalt met het moment waarop zonnepanelen elektriciteit produceren.

Met een thuisbatterij kan je je eigenverbruik opkrikken tot 70 à 80%. Zo hoef je minder elektriciteit van het net te halen en vermijd je pieken.

Met het huidige tariefsysteem zijn batterijen nog steeds niet rendabel. Maar dit kan veranderen met het capaciteitstarief vanaf 2022. Een batterij met een capaciteit van 5,8 kWh – goed voor een gemiddeld gezinsverbruik van 4.000 kWh per jaar – kost ongeveer 4.000 euro. Volgens simulaties van Engie bespaar je met de combinatie van zonnepanelen en een batterij jaarlijks 700 euro op: 430 euro met je zonnepanelen en 270 euro dankzij je batterij.

Premie thuisbatterij

En dan is er nog de premie voor de thuisbatterij die verlengd wordt tot 2024. In 2022 bedraagt de premie maximum 1.725 euro. Daarna zal de premie elk jaar dalen.

Met de besparing op je energiefactuur en de premie, kan je je thuisbatterij terugverdienen in 10 jaar. Een batterij heeft een levensduur van 15 jaar, dus de investering is interessant.

Bovendien wordt de compensatiepremie voor zonnepanelen met 30% opgetrokken voor zonnepaneeleigenaars die investeren in een thuisbatterij.

9. Is het nog een goed idee om zonnepanelen te plaatsen?

Als je vandaag zonnepanelen installeert, dan krijg je ook de digitale meter en zit je dus meteen in het nieuwe systeem. Toch zal je deze investering ook vandaag nog terugverdienen.

Een gemiddeld gezin dat zonnepanelen wil plaatsen, betaalt hiervoor tot 5.500 euro, ontvang een premie van 1.275 euro en bespaart gemiddeld 430 euro per jaar. De terugverdientijd bedraagt dan 9 jaar. Als je bedenkt dat een doorsnee-installatie tot 25 jaar meegaat, blijven zonnepanelen dus zeker interessant.

Ben je benieuwd hoe interessant zonnepanelen voor jou zouden zijn? Vul hieronder het formulier in en ontvang gratis en vrijblijvend advies en offertes op maat! 👇👇👇