NL
NLRenovatieplicht: wat houdt het in? Welke EPC-waarde is momenteel verplicht?
Als sinds 1 januari 2023 is de renovatieplicht voor eengezinswoningen en appartementen van toepassing. Deze regelgeving moet ervoor zorgen dat de Vlaamse overheid haar klimaatdoelstellingen behaalt. Wat de verplichting precies inhoudt, wie in aanmerking komt en welke premies en leningen een financiële ondersteuning bieden, bespreken we op deze pagina. Voor meer info en adviezen op maat van specialisten kan je ons offerteformulier invullen.
Wat is de renovatieplicht in België precies?
Als je in 2023 een nieuwe gezinswoning of appartement met EPC-label E of F hebt aangekocht, ben je als eigenaar verplicht om de constructie binnen de 5 jaar te renoveren naar minstens een EPC-label D.
Aan de hand van deze maatregel wil de Vlaamse overheid de energieprestaties van onze woningen verbeteren en onze CO2-voetafdruk verkleinen. De datum waarop je de authentieke akte ondertekent is bepalend.
Heb je een woning gekocht op 1 juli 2024? Dan is het de bedoeling dat de werken vóór 1 juli 2029 afgerond zijn. Tal van premies en subsidies bieden gelukkig financiële ondersteuning.
Renovatieverplichting Vlaanderen: regels voor residentiële gebouwen
De specifieke regels van de renovatieverplichting verschillen voor residentiële en niet-residentiële gebouwen. Hieronder gaan we dieper in op de wetgeving voor residentiële gebouwen, meer bepaald eengezinswoningen en appartementen.
Voor nieuwe eigenaars
De renovatieplicht in Vlaanderen richt zich tot nieuwe eigenaars (vanaf 1 januari 2023) van energie-inefficiënte woningen met een EPC label E of F.
In welke gevallen geldt de Vlaamse renovatieplicht?
De renovatieplicht is van toepassing in onderstaande gevallen:
- Binnen 5 jaar na de aankoop van een nieuwe woning of appartement.
- Andere overdrachten. Zowel de notariële overdracht in volle eigendom (denk aan een aankoop of schenking) als de vestiging van een opstalrecht of erfpacht komen in aanmerking.
- De renovatieverplichting geldt voor de feitelijke toestand op het moment van overdracht. Heeft de woning op dat moment een residentiële bestemming, dan geldt de renovatieverplichting voor residentiële gebouwen, ongeacht de latere plannen.
- Per akte. De renovatieverplichting geldt per woning. Koop je een woning die al aan de renovatieplicht onderworpen is? Dan start er voor jou een nieuwe termijn van 5 jaar.
Wanneer start de 5-jarige termijn?
De termijn om je residentieel gebouw te renoveren naar een EPC-label van minstens D start op de datum van de authentieke akte of de vestiging van het opstalrecht of de erfpacht.
Een concreet voorbeeld: heb je de akte op 1 februari 2023 ondertekend? Dan moet je de renovatie vóór 1 februari 2028 afgerond hebben.
Let op: vanaf 1 januari 2030 is de nieuwe energienorm van toepassing
De nieuwe energienorm is op 8 december 2023 goedgekeurd door de Vlaamse regering en treedt vanaf 1 januari 2030 effectief in werking. Het maximale EPC-label verstrengt vanaf 2030 om de 5 jaar: een keer in 2030, 2035 en 2040. De doelstellingen verschillen voor open en halfopen woningen en rijhuizen en appartementen:
Open en halfopen woningen:
- Tegen 2030: verplicht label E of beter behalen.
- Tegen 2035: verplicht label D of beter behalen.
- Tegen 2040: verplicht label C of beter behalen.
De nieuwe energienorm is strikter voor rijwoningen en appartementen omdat ze een minimale warmteverliesoppervlakte hebben:
- Tegen 2030: verplicht label D of beter behalen.
- Tegen 2035: verplicht label C of beter behalen.
Woningen die niet op tijd aan de geldende EPC-norm voldoen, krijgen een gebrek van categorie II op het technische verslag van wonincontroleurs. Dit betekent dat het gebouw ongeschikt verklaard wordt en geen conformiteitstattest van de gemeente ontvangt. Verhuren is uiteraard niet meer mogelijk.
Enkele specifieke gevallen
De wetgeving rond de renovatieplicht is duidelijk, maar in bepaalde bijzondere situaties kunnen er onduidelijkheden ontstaan.
1. Slopen en tijdelijke constructies
Als wat je binnen de 5 jaar na de aankoop sloopt, valt niet onder de renovatieverplichting. Ook tijdelijke constructies die je minder dan 2 jaar gebruikt, moeten niet aan de renovatieplicht voldoen.
2. Erfenis
Als de erfenis plaatsvindt tijdens de periode waarin de renovatieverplichting van kracht is, moet de erfgenaam binnen de resterende termijn voldoen aan de eisen die de erflater moest volbrengen.
3. Erfgoed
Beschermde monumenten, stads- of dorpsgezichten en constructies die vermeld staan op de vastgestelde inventaris van erfgoed moeten niet onderworpen worden aan de renovatieplicht.
4. Vakantiewoning en tweede verblijf
Ook vakantiewoningen en tweede verblijven vallen onder de renovatieverplichting. Dit geldt ongeacht of er een domicilie gevestigd is, het permanent bewoond wordt of het een recreatief karakter heeft.
5. Verandering van eigenaar binnen de 5 jaar
Wisselt de woning binnen de vijf jaar van eigenaar? De nieuwe eigenaar, erfpachter, opstalhouder of ontvanger van de schenking moet binnen de resterende termijn aan de eisen voldoen waaraan de vorige eigenaar moest voldoen.
EPC-labels: een overzicht van de doelstellingen op lange termijn
Naast de verplichting om tegen 2030 minstens EPC-label D te halen, is er een langetermijnplan van toepassing met strengere energienormen. De doelstellingen verschillen voor woningen en appartementen:
| Jaar | Woningen | Appartementen |
|---|---|---|
| 2028 | C | C |
| 2035 | B | C |
| 2040 | A | B |
| 2045 | A | A |
Wanneer je renoveert, is het niet nodig om je nieuwe EPC-label expliciet te melden. De energiedeskundige die de werken uitvoert, dient het label in bij de Vlaamse Overheid. De rest van de administratieve stappen verloopt automatisch.
Eengezinswoningen
De langetermijndoelstelling voor eengezinswoningen is om tegen 2040 label A te behalen. Deze energiezuinige woningen hebben zo een minimale impact op het milieu en zijn comfortabeler om in te wonen.
Appartementen
Voor appartementen ligt de langetermijndoelstelling iets later, tegen 2045. Ook hier is er een ambitie om alle appartement naar EPC-label A op te trekken.
Zijn er financiële hulpmiddelen beschikbaar?
De Vlaamse overheid biedt verschillende premies en leningen aan om de kosten van je renovatie te drukken.
1. Premies
Als je jouw woning of appartement renoveert, kan je recht hebben op een of meerdere premies en andere financiële voordelen. Niet alleen de overheden, maar ook netbeheerders en gemeenten en provincies bieden hulp. Afhankelijk van de voorwaarden van de specifieke premie kom je al dan niet in aanmerking. Renovaties en energiebesparende maatregelen zijn gebundeld in de Mijn VerbouwPremie.
Er zijn premies beschikbaar voor verschillende soorten renovatiewerkzaamheden zoals:
- Glas en schrijnwerk
- Elektriciteitsinstallatie
- Sanitair
- Verwarminginstallaties
- Dakrenovatie en -isolatie
- Muur- en vloerisolatie
- Zonnepanelen
- Zonneboiler
- Warmtepomp of warmtepompboiler
Het premiebedrag hangt af van het type werkzaamheden, de behaalde energieresultaten en je inkomenscategorie.
2. Leningen
Overheden bieden bovendien goedkope leningen aan voor de renovatie en verbouwing van je residentieel gebouw. Verder bestaan er sociale leningen:
- Mijn VerbouwLening: een lening tot 60.000 euro met een looptijd van 25 jaar.
- Renovatiekrediet met rentesubsidie
Wat als je binnen 5 jaar niet renoveert? [Boete]
Het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) kan sancties opleggen als je de renovatieverplichting niet naleeft.
- Er is geen EPC-certificaat beschikbaar 5 jaar na verkoop (of andere overdracht), of na het vestigen van erfpacht of opstalrecht.
- Het EPC-certificaat toont aan dat je woning niet voldoet aan de vereiste energieprestatieniveaus.
Als je de renovatieplicht niet opvolgt, riskeer je:
- Administratieve geldboete. Je riskeert een boete van 500 euro tot 200.000 euro voor niet-residentiële gebouwen, en van 500 euro tot 5.000 euro voor residentiële gebouwen.
- Nieuwe termijn. De boete heft de renovatieverplichting niet op. Het VEKA legt een nieuwe termijn vast waarbinnen je jouw correcte EPC-label moet behalen.
- Indien je het EPC-label niet tijdig behaalt, riskeer je een nieuwe boete.
Renovatieplicht in Brussel en Wallonië
In Wallonië is er momenteel nog geen renovatieplicht.
In Brussel moeten tegen 2033 alle huizen minstens een EPC-label E halen. Rond 2043 (datum moet nog definitief vastgelegd worden) moet elk huis minstens een EPC-label C hebben.
De renovatieverplichting in Brussel is onafhankelijk van de verkoop. Elke woning met een onvoldoende EPC-label moet renovatiewerken doorlopen. Kom je deze verplichtingen niet na, riskeer je boetes.
Professioneel advies of gratis offertes op maat nodig voor renovaties aan je woning? Vul ons offerteformulier in
Wil je graag professioneel advies of offertes op maat voor renovatiewerken aan je woning? Vul ons offerteformulier in en vergelijk gratis en vrijblijvend verschillende offertes van specialisten in jouw buurt. Ontdek hoe zij je kunnen helpen om je woning energie-efficiënter te maken.
