Asbest verwijderen wetgeving: welke regels gelden er precies in België? Waarop letten?
Vanwege de gezonheidsrisico’s bestaat er in België een strikte wetgeving rond asbest verwijderen. Om een duidelijk overzicht te behouden, bespreken we op deze pagina niet alleen de federale wetgeving, maar ook de precieze verplichtingen per gewest. Verder komen het Actieplan Asbestafbouw en de specifieke voorschriften bij de afvoer van de asbestmaterialen aan bod. Wil je asbesthoudende toepassingen in je woning of gebouw conform de regels laten weghalen? Kom in contact met erkende asbestverwijderaars via ons offerteformulier.
Is asbest verwijderen verplicht in 2024?
In België hoef je asbest niet altijd te verwijderen, tenzij het materiaal in een broze of beschadigde staat is. Hou er rekening mee dat de precieze wetgeving rond asbest verwijderen per gewest verschilt. Door deze regelgevingen te kennen, weet je wat er van je verwacht wordt.
Elk Belgisch gewest hanteert met andere woorden zijn eigen asbestbeleid. Hieronder bespreken we de regelgeving overzichtelijk voor zowel Vlaanderen, Wallonië als Brussel.
1. Vlaanderen
In het streven naar een asbestvrije omgeving tegen 2040, voert Vlaanderen een streng asbestbeleid. Bij werken in je woning, ongeacht de staat van het asbest, is een volledige verwijdering verplicht. Dit kadert binnen het Actieplan Asbestafbouw dat sensibilisering, financiële steun, handhaving en controle rond asbest omvat.
Vanaf 2032 wordt een asbestinventaris (OVAM) voor alle gebouwen verplicht. Een sloopopvolgingsplan met een destructieve asbestinventaris is voor grotere gebouwen vereist.
Het Materialendecreet verbiedt onder andere het hergebruik van asbest, risicovolle aanwezigheid, asbestconstructies op daken/gevels en reiniging/ontmossen van asbestdaken/-gevels.
Asbestattest verplicht sinds 2022
Sinds 2022 is in Vlaanderen een asbestattest verplicht bij de verkoop van een woning of appartement gebouwd vóór 2001 of met een bouwaanvraag vóór 2001. Het asbestattest geeft een duidelijk overzicht van de aanwezigheid van asbesttoepassingen in een gebouw.
In het asbestattest vind je onder andere:
- Welke materialen asbest bevatten: dakbedekking, leidingisolatie, vinyltegels, bloembakken etc.
- De staat van het asbest: in goede staat, beschadigd of sterk verouderd.
- De locatie van het asbest: per kamer of per gebouwdeel.
- Advies en informatie over de omgang met het asbest: behouden, renoveren of verwijderen.
Premie voor particulieren, bedrijven en lokale overheden
De Vlaamse overheid heeft verschillende premies voor asbestverwijdering. Particulieren, bedrijven en lokale overheden kunnen hiervoor een aanvraag indienen.
2. Waals Gewest
De federale asbestwetgeving is ook van toepassing in Wallonië. Voorlopig volgt Wallonië de Vlaamse doelstelling van een asbestvrije omgeving tegen 2040, maar er is nog geen aparte gewestelijke regelgeving.
3. Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Ook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat een andere wetgeving omtrent asbest verwijderen.
Wanneer verplicht laten verwijderen?
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moet je bij alle werkzaamheden, ongeacht de grootte van het gebouw, de asbesthoudende materialen en toepassingen die niet intact kunnen blijven, verwijderen. Dit geldt vooral bij sloopwerkzaamheden.
Vergunning
Bij renovatie of sloop moet je een vergunning hebben om het asbest te verwijderen of in te kapselen. Je doet een aanvraag tot milieuvergunning bij Leefmilieu Brussel of je gemeente.
Inventarisatie
Gebouwen groter dan 500 m² die een bouwvergunning van vóór 30 september 1998 hebben, moeten verplicht een asbestinventaris bezitten.
Tegen welk jaar moet asbest verwijderd zijn in België?
Vlaanderen wil asbest grondig aanpakken met het Actieplan Asbestafbouw. Het doel is om tegen 2040 geen asbesttoepassingen in slechte staat meer te hebben.
Er bestaan verschillende acties om mensen te informeren en motiveren asbest te verwijderen. Denk aan campagnes, meerdere premies voor verschillende doelgroepen en de verplichte asbestinventaris voor alle gebouwen vanaf 2032.
Bij de sloop van grote gebouwen is bovendien een sloopplan met asbestinventaris verplicht. Er zijn strengere regels en de overheid kan extra maatregelen nemen voor een versnelde verwijdering. Door samen te werken, kan Vlaanderen in 2040 al een stuk asbestvrijer zijn.
Enkel hechtgebonden asbesttoepassingen mag je zelf verwijderen. In alle andere gevallen of wanneer het asbesthoudende materiaal duidelijke beschadigingen vertoont, is het verplicht een erkende asbestverwijderaar in te schakelen.
Federale wetgeving rond asbestverwijdering
In België is het verwijderen van asbest ook gereglementeerd door de federale wetgeving. De betreffende wetten hebben als doel de veiligheid van de werknemers en de bescherming van de volksgezondheid te waarborgen, ook tijdens de verwijdering en verwerking van asbest.
Sinds wanneer is asbest bij wet verboden?
In 1998 heeft België de knoop doorgehakt: asbest is bij wet verboden. Dat betekent dat de productie, handel en hergebruik van asbest voorgoed aan banden werd gelegd.
Wat is absoluut verboden?
Naast dit algemene verbod is er ook nog een specifiek verbod op het gebruik van:
- Asbest in isolatiematerialen, of het nu gaat om thermische isolatie of spuitasbest.
- Textiel met asbest.
- Drinkfwaterfilters met asbest.
- Zonnepanelen op een asbestdak.
- Een asbestdak ontmossen.
Zonnepanelen op asbestdak
Zonnepanelen mag je niet op een asbestdak plaatsen. Schakel een erkende asbestverwijderaar in om je asbesthoudende dak te laten verwijderen. Vervolgens kan je een nieuwe dakbedekking plaatsen en daarop een zonnepanelen-installatie zetten.
Verborgen asbest in huis/gebouw
Asbest is niet altijd zichtbaar met het blote oog. Ook al zie je het niet, het kan wel degelijk aanwezig zijn. Vooral in oudere gebouwen is de kans groot dat je in aanraking komt met asbest.
Daarom is er sinds 2022 een nieuwe maatregel ingesteld: bij de verkoop van een woning moet er verplicht een asbestattest worden overhandigd.
Maar wat als je na de aankoop van een nieuw huis toch nog asbest ontdekt?
Asbest ontdekken in een huis dat vóór 1 november 2022 verkocht werd, is geen prettige verrassing. Bij asbest als verborgen gebrek kan je de vorige eigenaar aanspreken op de kosten voor de verwijdering. Maar pas op: het is geen simpele zaak. Je moet kunnen bewijzen dat de verkoper wist van de aanwezigheid van asbest.
Verkoop versus renovatie
Verkoop je een woning in Vlaanderen? Dan moet je als eigenaar enkele bekangrijke regels rond asbest niet uit het oog verliezen.
De asbestverwijdering is niet vereist, maar je bent wel wettelijk verplicht om een asbestinventaris door een erkend deskundige te laten opmaken. Dit document geeft een gedetailleerd beeld van de aanwezigheid van asbest in de woning.
Vervolgens moet je het asbestattest aan de nieuwe eigenaar overhandigen. Zo is de persoon op de hoogte van de situatie en kan de hij of zij de nodige voorzorgsmaatregelen nemen.
Plan je renovatiewerken? Dan ben je volgends de wetgeving verplicht om alle asbest te laten verwijderen, ongeacht hun staat. Dit geldt bovendien voor alle renovaties, groot of klein. Laat asbest enkel door een erkende asbestverwijderaar weghalen. Zo ben je zeker dat de werken op een veilige en correcte manier worden uitgevoerd.
Regelgeving voor werkgevers
Ieder bedrijfsgebouw wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van asbestvezels. Deze maatregel beschermt je werknemers tegen de gevaren van asbest. Het onderzoek is verplicht en bepaalt zorgvuldig alle asbesthoudende materialen.
Als er effectief asbest aanwezig is, stelt een deskundige een gedetailleerd beheerplan op. Hierin staan er preventieve maatregelen, technische ingrepen zoals inkapseling van asbest of verwijdering en een werkprotocol. Jaarlijkse controles blijven van kracht tot een wijziging van de toestand.
Regels rond asbest afvoeren
Asbest afvoeren is ook een belangrijk onderdeel van de asbestverwijdering. Maar mag je het vervoer zelf doen of is het verplicht een professional in te schakelen? We bespreken de regels hieronder.
Regels containerpark voor particulieren (hechtgebonden asbest)
De regels voor het veroer en de inlevering van asbesthoudende materialen verschillen per regio en gemeente. Gelukkig mag je in de meeste gevallen kleine hoeveelheden hechtgebonden asbest zelf naar het recyclagepark brengen. Enkele voorbeelden zijn golfplaten, leien of cementplaten. Draag altijd beschermende kledij en een stofmasker type FFP3.
Los asbest zoals isolatiemateriaal kan je daar niet kwijt en mag je bovendien zelf niet wegbrengen. Om frustraties en boetes te voorkomen, raden we je ten zeerste aan om vooraf contact op te nemen met jouw lokale recyclagepark. Zij kunnen je precies vertellen wat de nadere regels en procedures in jouw gemeente zijn.
Erkend asbestverwijderaar of aannemer
Wanneer ben je verplicht een erkende aannemer of asbestverwijderaar in te schakelen?
- Grote hoeveelheden: Voor grote verzamelingen asbest is een erkende asbestverwijderaar verplicht.
- Niet-hechtgebonden asbest: losse asbesttoepassingen of beschadigd asbest mag je zelf niet afvoeren. Laat deze werken over aan een professional.
Waarom zou je een erkende aannemer contacteren?
- Ze bezitten de nodige expertise en ervaring om (moeilijk bereikbaar) asbest veilig en verantwoord te verwijderen en af te voeren.
- Ze beschikken over de juiste vergunningen en verzekeringen.
- Ze werken volgens de geldende veiligheidsvoorschriften.
- Ze zorgen voor een correcte verwerking van het asbestafval.
Asbestverwijdering en -afvoer is meestal geen klus voor doe-het-zelvers. Schakel een asbestverwijderaar in om er zeker van te zijn dat alles veilig en volgens de regels verloopt. Zo bescherm je jezelf, je omgeving en het milieu.
Asbest veilig en volgens de regels laten verwijderen door erkende asbestverwijderaars? Vul ons offerteformulier in
Bescherm jezelf en jouw omgeving tegen de gevaren van asbestvezels. Laat asbesthoudende materialen en toepassingen veilig en volgens de regels verwijderen door erkende asbestverwijderaars.
Vul in een paar eenvoudige stappen ons offerteformulier in en ontvang gratis vrijblijvende offertes van deskundigen in je buurt. Vergelijk hun tarieven en kies de specialist die het beste bij jouw situatie past.